Improvisatietheater tegen etnisch profileren en voor sociale gelijkheid!

Juist nu, nu heel de wereld in shock is door de dood van George Floyd, en we ons allemaal realiseren dat er helaas geen gelijke behandeling is voor iedereen, lijkt het me goed om jullie te informeren over ons project; Second Wave.

In 2011-2012 voerde Maartje en Marijn het project Second Wave uit. Een project waar politie en jongeren elkaar ontmoeten.

De situatie in Gouda

In Gouda was een aantal jaren geleden een groot probleem tussen de politie en jongeren van een Marokkaanse achtergrond. Deze jongeren zijn in Nederland geboren, maar voelen zich geen Nederlander in Nederland en ook geen Marokkaan in Marokko.

De situatie was behoorlijk geëscaleerd, waardoor de twee groepen steeds meer tegenover elkaar kwamen te staan. Een aantal politiemensen wilden hier graag verandering in brengen, er werd contact gezocht met het jongerenwerk. Er moest iets veranderen, omdat het steeds meer uit de hand liep.

De ontmoeting was heftig

De vraag kwam of wij deze groepen wilden laten ontmoeten. Wij houden ervan om te werken met groepen die zich aan de rand van de samenleving bevinden, dus wij gingen van start.

Het ging er meteen heftig aan toe, de jongeren vertrouwden de politie totaal niet en wilden niet samen met hen in één ruimte zijn. De politie voelde zich ook onder druk gezet en de agressie die los kwam maakte het moeilijk voor hen om zich open te stellen.

Voor ons gaat het project over de Kracht van de ontmoeting. Het luisteren naar elkaar en de verplaatsing in de ander. Om door die ervaringen begrip voor elkaar te krijgen en een verandering in gang te zetten. Het was duidelijk dat er nog iets nodig was voor we echt konden beginnen.

De band tussen trainers en deelnemers

Daarom is het belangrijk dat de trainers/ facilitators de jongeren leren kennen en het vertrouwen van deze groep proberen te winnen. De jongeren moeten tijd en ruimte krijgen om te vertellen, hun woede te uiten en de frustraties. Wanneer je hen deze ruimte geeft, zullen ze zich gaan verbinden met het project: en zo meedoen met het hele project!

Heel belangrijk om ook met de politie dit proces te doorlopen, zij moeten óók ruimte krijgen voor hun frustraties, hun angsten en hun verhalen enz. Als trainer luister je, je geeft ruimte en je wint hun vertrouwen. Je moet je afvragen, wat de agenten nodig hebben om mee te kunnen doen aan dit project? Wanneer ze genoeg vertrouwen hebben in de Trainers, kun je pas aan het echte werk beginnen.

Frustratie en gedrag waren gebaseerd op aannames

Beide groepen, zowel de politie als ook de jongeren, denken heel veel van elkaar te weten. Maar al heel gauw werd duidelijk dat heel veel frustratie en gedrag is gebaseerd op aannames.

De jongeren denken precies te weten waarom de politie altijd tegen hen is, en dat er naar hen niet geluisterd wordt. Maar ook bij de politie zijn er zulke aannames.

Hoe krijg je beide partijen bij elkaar zodat de spanning afneemt en er geluisterd en gedeeld kan worden? Oftewel: hoe kom je bij de échte ontmoeting? Daar waar de kracht ligt.

Zoeken naar overeenkomsten

Wij gingen zoeken naar overeenkomsten; waar zouden ze elkaar kunnen vinden zodat ze met elkaar kunnen gaan werken? Het viel ons op dat beide groepen heel competitief zijn. Dit hebben wij in gezet als middel, door allerlei wedstrijdjes te doen. Beide groepen wilden immers winnen. Eerst in teams samengesteld uit de eigen groep en daarna in gemengde teams.

Dat voelde wel wat onwennig,  er was weerstand, maar in het belang van de overwinning werd er steeds meer samengewerkt: er kwam energie en plezier vrij. Na een overwinning werden er eerst voorzichtig handen geschud, en na verloop van tijd konden ze ook naast elkaar zitten.

Een paar verhalen

Zo zijn er veel verhalen te vertellen. Ik geef nog een voorbeeld:

Door in rollenspellen de rol van de ander te spelen, ervaar je soms hoe iets is. De onnodig stop en search, of het onnodig vaak controleren op ID, kwamen pijnlijk duidelijk naar voren. Voor de agenten een reden om met het hele corps te bespreken of dit niet anders kon. Na verloop van tijd vertelden de jongeren dat het steeds minder gebeurde. De agenten hadden weken lang collega's hierop aangesproken.

In een andere opdracht ontdekten ze, dat je soms denkt de regels van het spel te kennen. Alleen iedereen heeft weer net zijn eigen regels of zijn eigen interpretatie van die regels; hierdoor ontstaan meteen misverstanden en problemen! De conclusie: regels moeten er zijn, alleen is het een stuk handiger als iedereen diezelfde regels begrijpt.

Ervaringen worden gedeeld

Het project duurt 10 maanden, dit maakt dat je echt de tijd hebt om met elkaar te werken. Daardoor heeft het project  ook effect buiten de bijeenkomsten. De jongeren praten erover met anderen, die niet in het project zitten. Ook de agenten delen ervaringen met collegae buiten het project: 1+1= 3.

Het project heeft de meeste kans van slagen als er een vraag ligt vanuit de jongeren, de wijk of de politie. Als die vraag er niet is, en de bereidheid om het probleem samen aan te pakken ontbreekt, dan is de slagingskans erg laag.

Second Wave is een project wat oorspronkelijk bedacht is in Engeland en daar een aantal jaren gedraaid heeft. Open society foundation, heeft het eerste project in Nederland gefinancierd.

Lees hier meer informatie, vind de toolbox en de onderzoeken uit 2012.

Heb je vragen over dit project en wil je met ons meedenken op welke manier wij onze kracht nu kunnen inzetten? Neem dan contact op met Marijn of Maartje. Zij kunnen je alles over dit project vertellen.